mulleres mesoamericanas

oaxaca 1-08

as veces cando unha muller camiña
non sabemos que leva no seu rebozo
a sua crianza vai toda tapada e retorcita
e confundimola con outros bultos

chamula 3-08

todas as chamacas que venden pola rua
van con roupa indixena como as suas maiores
saia de grosa la negra e blusa branca e azul
pero a nena do cerrito que leva as negras ovellas
vai con chandal e camisola que son mais practicas pues

morelia 2-08

na caracola zapatista á güerita rapaza
preguntan de onde ven ela
e como sempre sorrinte di soy costeña
mui calida e chiapaneca resposta
para quen naceu entre frios fiordos

caracol 3-08

a muller tzeltal da cafeteria do caracol
hoxe visible sorriso que pon o colorista delantal
e onte foi o pasamontañas que ocultou ese sorriso
no alzamento que destapou tantas e tantas inxustizas

rexion triqui 4-08

asasinadas
por ser mulleres e por ser indixenas
por formar parte dun municipio autonomo
por ser as voces que na radio rompen o silencio
que seguirán rachando silencios


bolon ajaw 5-08

con paus nas suas mans as mulleres camiñan
para sair da comunidade a levar os poucos excedentes

polo irregular carreiro descalzas os paus axudan a camiñar
pero elas agora os cargan para intimidar aos paramilitares

mais abaixo do camiño o rio e as cascadas que eles queren
e ao chegar a estrada agardan uns aramios de espiños ás mulleres


mesoamerica 5-08

á chamaca chamanlle chiquis
porque foi a ultima en nacer
e xa non queren ter mais fillas


terras do rebozo 08


Manolo Pipas