terça-feira, dezembro 30, 2008
segunda-feira, dezembro 29, 2008
Orisel Gaspar con ALMA na Galiza
Da miña alma douche a alma miña,
no reflexo de Alma e a súa mirada,
o seu sorriso de paz toda bañada,
equilibrio, cores e harmonía.
.- Orisel Gaspar -
"O Apalpador e outros mitos"
Debemos a recreación do mito do "Apalpador" ao estudoso José André López Gonçâlez quen hai só dous nadais publicou un artigo fulcral sobre o tema: "O Apalpador personagem mítico do natal galego a resgate". Neste traballo establécense os riscos primixenios para realizar un retrato deste mito galego en desenvolvemento. Presenza física: un xigante esfarrapado, de profesión carboeiro, que usa boina, fuma en cachimba (o que non é moi politicamente correcto nestes tempos sen tabaco nin fume nos espazos públicos) e aliméntase de bagas e xabaril. Comportamento: dende as espesas devesas, onde ten a súa morada, baixa na noitiña de San Silvestre (a derradeira do ano) a visitar as casas todas onde houber picariños e cando estivesen ben durmidos apalparlles a barriguiña e comprobar se están ben mantidos. O "Apalpador" dilles, entón: "Así, así esteades todo ao ano" para logo, antes de marchar, deixarlles unha presiña de castañas quentes. Para acougar a excitación da chegada do carboeiro, segundo López Gonçález, os vellos do Caurel, aprendíalles aos pícaros esta cantiga: "Vaite logo meu meniño, / marcha agora para camiña. / Que vai vir o Apalpador / a palparche a barriguiña". Interpretación: o Apalpador, como subministrador de lume (luz e calor) é anunciador de fartura, de protección, da alianza coa boa fortuna, o que o une a outras tradicións indoeuropeas coincidentes co solsticio de inverno, logo tamén cristianizadas.
Esta presenza do "Apalpador", que López Gonçález, acredita documentada nas comarcas das montañas orientais luguesas, ten precedentes, como se acreditou esta pasada semana no programa "Aberto por Reformas" da Radio Galega, nas Terras de Trives, onde unha figura con funcións semellantes, que recibe o nome de "Pandigueiro" (unha denominación bastante máis xeitosa ca de "Apalpador", a verdade), baixaba da Serra da Cabeza Grande a visitar tamén aos picariños. En todo caso, sexa como "Apalpador" sexa como "Pandigueiro", este novo mito galego ten moito que ver con outros semelllantes inseridos na mesma tradición precristiana e pagá de celebración do solsticio de inverno. Eis figuras tan consolidadas nestas datas como o bo do Olentzero euscaldún que na noite de reis reparte os seus agasallos con forza, coraxe e amor. Eis o caso tan singular da Bruxa befana italiana que montada na súa basoira trae os doces e carbóns aos pequenos, que na noite do cinco ao seis de xaneiro lle deixan unha copiña de coñac.
Sexa o carboeiro barrigudo euscaldún, sexa a fea bruxa que enche os carpíns dos picariños italianos, sexan os tres cambiantes magos de Oriente ou sexa este solitario pandigueiro de noso, o relevante de todos estes mitos é o papel que desempeñan na relación das persoas adultas cos nenos e nenas e no permanente renacer que para cada ano novo supón a súa presenza. Alén do relato creado en cada caso para facer verosímil a historia dos seus protagonistas, o esencial é o mito fundacional que representan cada un deles na súa comunidade, o da necesidade de intercambiar agasallos entre os membros da familia para asumir o inicio dun novo ciclo coa maior ventura. Fronte ao consumismo desaforado e compulsivo, que a actual crise económica pon en evidencia durante este Nadal máis austero, non estaría de máis que aproveitásemos a posibilidade de relectura destes mitos para acuñar novas prácticas de consumo máis sustentable. Benvido sexa este Pandigueiro se axuda a agasallar aos nosos pequenos máis brinquedos artesanais e reutilizables ou se aumenta o interese polos libros para pequenos e maiores. Benvido sexa este Apalpador se nos axuda a dar un paso atrás no noso comportamento como consumidores voraces, apostando por agasallos máis útiles, baratos e manufacturados. En todo caso, sexa grazas a eles ou aos clásicos magos desorientados, que a estrela dos afectos sexa a que a todos nos guíe ao longo de todo o novo ano.
sábado, dezembro 27, 2008
quarta-feira, dezembro 24, 2008
Unha ducia de razóns
E pingaba o sangue no medio das escaleiras
pingaba do nariz pequecho,
do nariz pequecho e sen bigote embaixo.
Non sentín pena por ela.
Sei que todos nos desangramos por dentro
algunha vez.
Sen embargo aquilo foi inesperado,
coma se lle reaccionasen as veas
xusto ante os meus pasos.
Apurei un pano branco
contra as súas mans estreitas
e vino cubrirse de cor, atacarse de vermello.
Seguín piso arriba polo descansillo deserto.
A todos non ten pasado iso
de que nos pingue o olfacto.
Non lle quixen dar maior importancia,
máis valor do que debería ter
unha simple anécdota.
Pero a rapaza non volveu nunca por estes lares.
Xamais puiden ver de novo ese pequecho nariz colgado.
O que si vin o seguinte día foron as gotiñas do seu ser por riba do chan.
ANA VALÍN
sábado, dezembro 20, 2008
quarta-feira, dezembro 17, 2008
FECUNDACIÓN E ALIVIO
escoitamos o tic- tac biolóxico
da nosa natureza animal
persistimos e insistimos
na supervivencia
do pequeno homo...
e creamos monstros
criamos corvos impetuosos
que agardan para arrincarnos os ollos…
O tempo dorme, o soño eterno
represéntase mecanicamente
nun reloxo e nunha célula
sistemática e estrutural
E así, ouvimos o noso
Tic tac tic tac tic tac…
Texto: rosanegra
Fotografías: Cruz Martínez
Esta colaboración realizouse para participar nun proxecto de "incomunidade" . O Filo- Café do 22 de novembro do 2008, co mesmo título.
segunda-feira, dezembro 15, 2008
Ábrelle a porta ao Apalpador!!
marcha agora prá camiña
que vai vir o Apalpador
sexta-feira, dezembro 12, 2008
sábado, dezembro 06, 2008
quarta-feira, dezembro 03, 2008
a modo
Enrique Leirachá Gutiérrez
sábado, novembro 29, 2008
quarta-feira, novembro 26, 2008
Recital: O clube dos poetas vivos e A porta verde do sétimo andar no UF
Foi o sábado, 22 de novembro.
O pracer acadou dimensións perfectas na rúa Pracer... no Café Uf...
As emocións reflectíronse nos interiores, coma náiades mergulladas nun río entre carballos, fortes, rexos... e a palabra, palpitou enriba do pentagrama dunha cantarea.
Texto: Cruz Martínez
domingo, novembro 23, 2008
UN
da catástrofe
en branco e negro
como no cine clásico.
Tódolos días, á hora de xantar
tocaba sopa de bágoas con fideos
que se nos foron atragantando como alfinetes
miúdos
de saber que hai veces nas que un perde o que é seu
pola ignorancia consciente doutros.
Non puidemos entender a beleza
dos cormoráns plastificados
mortos de esforzo e de frío e de veleno
nin a esvaradía suor das sepias nas caras descompostas dos homes
nin a estraña cacofonía dos ventos terra adentro que se levaban os berros de todos
máis alá de poder ser oídos.
Estaremos sempre condenados a gardar o loito
porque non soubemos nin comprendimos
a beleza do negro sobre o mar.
Non entendimos nada.
Esa foi a nosa condena.
As máscaras.
O peso futil das palabras.
As promesas des-PRESTIGE-iadas.
Mariola Soutelo
(Rememorando a traxedia do Prestige)
sexta-feira, novembro 21, 2008
Instantâneas
Uma terça-feira de chuva - uma terça-feira de chuva e vento - uma terça-feira de chuva vento e sol - uma terça-feira sem sol e vento - uma terça-feira pela noite - pela manhã - pela tarde - vemo-nos - caminhamos - uma terça-feira - depois do almoço - numa terça-feira nublado - depois que as crianças saem da escola - numa terça-feira - todas as terças feiras - numa tarde - vemo-nos - caminhamos.
quinta-feira, novembro 20, 2008
segunda-feira, novembro 17, 2008
EUXA , Residencia
Dende fóra todo semella perfecto e cando entras a parte de cheirar a morte, ules o abandono, a explotación laboral e o desinterés. Zumban nas paredes case asépticas as verbas da dirección:
"Nove minutos,nove...son suficientes", máis tempo no aseo ou coidado dun maior é un sacrilexio, ineficacia,improdutivo...e pechan as mentes e abren os petos que pesan como lousas cheas de cartos e podres de malicia.
Os minutos xa son eternos neste Centro Xerontolóxico.
¡¡Mariña Dooor cidade de vacacións!!
rosanegra
sexta-feira, novembro 14, 2008
domingo, novembro 09, 2008
quinta-feira, novembro 06, 2008
CAIXA INACESSÍVEL
envolvido na água
__________________
Caule apertado no inverno
lugar de princípio
apaga-se o frio
josé vicente
terça-feira, novembro 04, 2008
Unha ducia de razóns (A PROPÓSITO)
e caer así eu tamén no esquecemento”.
A meu pai, o home máis sabio que coñezo e podo coñecer
Non o fixen por mal.
Nin por mal nin por ben.
Só sei que foi a propósito.
Realmente quería pechar os ollos
ata a negrura inclemente.
Quería pechar os ollos
e espesar as pálpebras;
facer as pestanas caer
como a persiana fai -¡ras!- cada noite;
como fago eu.
Intencionado si que foi.
Aferrei, aferrei con forza os dentes
incluso ata sentilos ruxir,
romper, escangallárseme dentro da boca;
parir anacos, torceduras de lingua morta.
Ana Valín
quinta-feira, outubro 30, 2008
terça-feira, outubro 28, 2008
Café cortado
domingo, outubro 26, 2008
MORDECÁNS - Sáeme do lombo
En tempo de crise... quen canta, o seu mal espanta!
E disque o galego cando canta, se non está fodido... pouco lle falta!
sexta-feira, outubro 24, 2008
NO ENTANTO
em perigo de labareda
Não faço nada para dete-las
As chamas ameaçam com queimar tudo
até o perfil desconhecido dum coração
em vias de destruição
Arranco o precinto de seguridade duma
bomba passional
que se esconde detrás da identificação
e surge o estampido,
Sei que só o pensamento desperta
novas formas de expressão
que te definem
Não quero que o esquecimento
me tape coa sua manta
de cinzentos cores
que dá-me tanto frio
E sigo acendendo as cinzas
ainda quentes de outros dias
Já que em definitiva, entre as chamas
que brotam debilitadas surge
resplandece a essência que me define
sábado, outubro 18, 2008
'As Garotas da Ribeira'
Adicada á Lingua,
a única cousa que se non a usas máis se esgota!
Vivan as gharotas!
quarta-feira, outubro 15, 2008
Sobre da crise
segunda-feira, outubro 13, 2008
TEORÍA DO ADEUS
sábado, outubro 11, 2008
A uma serra
Corpo de rocha adusta, escalavrada,
Donde nasce primeiro o Sol, pela alvorada,
E desliza o bemol das brisas puras!
Amo a tua infinita solidão
E a música do vento, que nos dás,
É bálsamo que entrega ao coração
A visão magnífica da paz!
A Garibáldi
Do livro: Voz Insubmissa
terça-feira, outubro 07, 2008
Unha ducia de razóns
e caer así eu tamén no esquecemento”.
A meu pai, o home máis sabio que coñezo e podo coñecer.
O PROPÓSITO
Arrastrar o aire
e varrer a atmosfera
dun só prumazo.
Ese sería o poder que escollería
agora mesmo;
pois non podo velar
polos meus mortos
estando eu máis morta aínda ca eles.
Arrincarlle a lingua a Deus
polo seu incumprimento;
por obrigarme a ter fe,
a sosterme en pé,
ou do revés
ou de cabeza xirada cara abaixo
e de corpo volto...
cara dentro.
Maldigo a hora en qué nacín,
en que me fixen dos seus beizos nesta terra,
onde non crezo senón caduco.
Desfágome ata perder un pouco de min cada día,
e un todo a cada segundo;
ata non ser nin sequera a NADA:
esa que a ninguén lle importa
nin lle molesta.
Haberá aplausos tras estes versos
adulterados pola miña man?
Haberá aplausos, e palmas, e vítores?
Eu creo que non.
Penso que de chegar a escoitar tal cousa
xa estará toda a miña realidade
lonxe, ben lonxe, moi lonxe;
azorada de terra ata as amígdalas.
É igual. Din que os falecidos
cobran máis sona logo de ter vivido
na miseria, na ruindade, no descrédito.
Tal vez a min tamén me pase iso
e por fin me escoiten,
a pesar de non ter xa orellas,
nin saliva, nin padal
que me recorden cánto amei ás palabras.
ANA VALÍN
sábado, outubro 04, 2008
sexta-feira, outubro 03, 2008
quarta-feira, outubro 01, 2008
Aurelino Costa
-disse o filho,
satisfeito o pai ausentou-se
para parte incerta da lua
a mãe acena com asas de anjo
sorri de salisfação pelo filho
que não volta
-as mães têm sempre razão,
torquiu o neto humano
Do livro: "Na terra de Genoveva"
sexta-feira, setembro 26, 2008
Déixanse levar
candeas
como mastros
enxurran o ceo
non tiven a oportunidade
de advertir
o tempo ergueuse contra nós
aló ficamos
no bambán das ondas
aló tamén
onde
a auga
repousa
.......................... Alberte Momán
quarta-feira, setembro 24, 2008
sexta-feira, setembro 19, 2008
Fernando Martinho Guimarães
Da poesia galega, a sua ensaística tem incidido sobre a poesia de Luisa Villalta ( I jornadas de Letras Galegas de Lisboa, 1998) e a de Manuel Antonio ( Colóquio Escritas do Rio Atlântico, Funchal, 2001).
Publicou em 1996 A Invenção da Morte (ensaio), em 2000 56 Poemas, em 2003 Ilhas Suspensas (ediçao bilingue, castelhano/português) e em 2005 Apenas um Tédio que a doer não chega.
O Mal da Felicidade
Da felicidade se poderia dizer o mesmo que S. Agostinho dizia do tempo. Se não perguntarmos o que ela é, todos sabemos o que é; se preguntarmos, deixamos de o saber. A ignorância acerca do que seja a felicidade é, assim parece, o máximo de sabedoria a que podemos chegar.
...A moderna psicologia cognitiva sublinha que a infelicidade resulta, em boa parte, de interpretações erradas acerca de nós mesmos e do mundo...
O Limbo
Há conceitos que, pela sua estranheza e excentricidade, captam imediatamente a imaginação. O conceito de limbo será un deles. Reportando-se a uma realidade fluida, ao limbo só a muito custo se atribuirá un referente claro. Mais um não-lugar do que um sítio determinado, mais uma condição do que um estado, ao limbo cabe, com propriedade, o estatuto de indefinição absoluta...
É que, se ao homem é aplicável, em boa medida, o estatuto de ser indefinível_ por não encontrar lugar fixo na ordem das coisas e dos seres_, compreende-se que o limbo exerça um sentimento misto de atração e repulsa...
quarta-feira, setembro 17, 2008
A QUEN AMA O TEU CORAZÓN?
Quizais por iso sentín tanta pena por aquel rapaz cando o coñecín. Estaba na cama, durmidiño de todo e con escasas opcións para abrir os ollos e mirar aos meus. Hai anos que son voluntaria no vello hospital de Conxo e alí cambio as flores marchitas dos que temen vivir pero non queren tampouco morrer. Carliños era un deles. En cama, a súa existencia pasaba por non ter acenos que contar co rostro; nin un sorriso, NADA. Os pais viñan ben cediño para marchar de madrugada. Cada hora era o fin dunha esperanza por recuperar ao fillo perdido. Pero é o que eu digo. Se un non se ve capaz de notar o calorciño crecéndolle na alma para que a vida? Se cadra -moi probablemente- Carliños, cando viu a moto caer enriba seu non se apartou, porque... para qué seguir intentándoo se a muller que un escolle, decide fuxir o día da voda con outro home -quen sabe quen- para non retornar?
segunda-feira, setembro 15, 2008
Poetas na Rúa, 2008
Presentación: Cruz Martínez
Poetas: Alba Cid, Alba Vidal, Alicia Fernández, Ana Valín, Andrea Núñez, Benjamín Ferré, Fran Cortegoso, Iria Gestoso, Laura Sañudo, Mónica Armesto, Naír García.
Música: Tino Baz.
Fotos: rosanegra
terça-feira, setembro 09, 2008
rosanegra
Da aritmética articular
A trigonometría interponse
Entre a ollada inquedante
Do animal racional
O binomio de Newton
Segue aceso nas mentes cáusticas
Mentres Cramer segue buscando
As tres incógnitas matriciais
A numeración pódeme suprimir
1,4,7,89,18,m x,m 2...
E escoito unha voz que di
A e b non son permutables
Mais, son maleables...
domingo, setembro 07, 2008
Fotos do XXII Festival da Poesía do condado
>Portada do libro.
No que se inclúen os 16 poetas que participan este ano.
Graciñas a María Lado pola súa colaboración. Sacáchesnos moi ghuapos!!!.
Cruz Martínez
sexta-feira, setembro 05, 2008
Pisadas y faragullas
Semiente magurienta
nun grana
nesta tierra seca,
gris ya polvorienta.
Las raíces rotas.
Namás queda una cana
verde
no árbol de la era.
Riégala una gota d'augua
de los mious güeyos.
Tierra seca.
Miedran toxos
ya gairuetas
naquel paisaxe.
iQué silenciu!